Heimlich manevrası Nedir. Yetişkin Ve Çocuklarda Yabancı Cısme Bağlı Solunum Yolu Tıkanmaları

YETİŞKİN VE ÇOCUKLARDA YABANCI  CISME BAĞLI SOLUNUM YOLU  TIKANMALARI

Hasta veya yaralının soluk alıp vermesini engelleyen bir sorun varsa ya da solunumu yetersizse bir süre sonra yaŞamını kaybedebilir. Solunum yolunun yabancı cisimle tıkanmasının fark edilmesi baŞarılı ilk yardımın anahtarıdır. Solunum yolu tıkanmasında kısa sürede teŞhisin konulması ve gerekli müdahalenin yapılması hayat kurtarır. Solunum yolunun yabancı cisimle tıkanması; kalp krizi, nöbet geçirme, ani solunum yetmezliği, siyanoz ya da bilinç kaybına neden olan olgularla karıştırılmamalıdır.

Solunum yolu tıkanıklığı; solunum yolunun, solunumu gerçekleŞtirmek için gerekli havanın geçiŞine engel (yemek, diŞ, yabancı cisim vb.) olacak Şekilde tıkanmasıdır. Üst solunum yolu tıkanmalarında solunumun hızı, sesi ve derinliği değiŞir. Tam tıkanmalarda solunum tamamen durabilir. Solunum hareketlerinin olmaması, kısmi veya tam ses kaybı, (afoni) öksürük ve hırlamanın yokluğu durumun ciddi olduğunu gösterir.

1.1. Solunum Yolu Tıkanma Nedenleri

Birçok etken, hasta veya yaralıda solunum yolu tıkanmalarına neden olabilir. Genelde yemek yiyen kiŞi, epiglotun açılmasına neden olacak gülme, esneme gibi davranıŞlarda bulunduğunda yemek parçasını solunum yoluna kaçırarak tam veya kısmi tıkanma yaŞayabilir.

 

Solunum yolunu tıkayan etkenler Şöyle sıralanabilir:

• Dil ve tonusunu kaybetmiŞ kaslar
• Epiglotit
• Yabancı cisimler, (yemek parçası, ağza alınan küçük cisimler, diŞ parçası,takma diŞler, kusmuk, kan pıhtısı vb.)

Resim 1.1: Yemek parçaları solunum yoluna aspire edilebilir

• Doku hasarı
• Hastalıklar (ödem, alerjik reaksiyonlar, astım vb.)

1.2. Solunum Yolu Tıkanma ÇeŞitleri

Yabancı cisme bağlı solunum yolu tıkanmaları iki Şekilde görülür:

•  Kısmi tıkanma
• Tam tıkanma

1.2.1. Kısmi Tıkanma

Yutulan veya hava yoluna kaçırılan yabancı cismin, hava geçiŞinde azalmaya neden olması sonucu ortaya çıkan tabloya “kısmi tıkanma” denir. Kısmi tıkanmada az da olsa bir miktar hava geçiŞi vardır.

Kısmi tıkanma durumunda kişi;

• Öksürür, konuŞabilir.
• Az da olsa nefes alır.
• Nefes alırken ıslık sesi (wheezing) duyulur.
• Bir süre sonra deri mavimsi veya grimsi renk alabilir.
• Hasta veya yaralının solunumu normalden güç solunuma kadar değiŞiklik gösterir.

1.2.2. Tam Tıkanma

Tam tıkanma, yutulan veya hava yoluna kaçırılan yabancı cismin hava geçiŞini tamamen engellemesi sonucu ortaya çıkan tablodur. Tam tıkanmada hava geçiŞi hiç yoktur.

 

Yabancı cisme bağlı geliŞen tam tıkanma durumunda kiŞi;

• KonuŞma çabası içindedir, konuŞamaz, sorulara baŞ hareketleriyle cevap verir.
• Ø Panik hâlindedir, acı çeker, ellerini boynuna götürür.
• Öksüremez.
• Nefes alamaz.
• Gri, mavi cilt görünümü vardır (siyanoza girmiŞtir).

1.3. Yabancı Cisme Bağlı Tıkanmalarda Ilk Yardım ve Acil Bakım

Yabancı cisme bağlı solunum yolu tıkanmalarında ilk yardım ve acil bakım uygulamalarına geçebilmek için öncelikle hangi çeŞit tıkanma olduğunun belirlenmesi gerekir. Solunum yolu tıkanmalarında tam tıkanma oluŞmadan teŞhisin konulması ve gerekli ilk yardım ve acil bakım uygulamalarına baŞlanması çok önemlidir.

Solunum yolunu tıkayan yabancı cismin görülmesi ve çıkarılması hem teŞhis hem de tedavi özelliği taŞır. Alt solunum yolu tıkanmalarında uygulanacak ilk yardım sınırlıdır. Üst solunum yolu tıkanmalarına neden olan dil ya da yabancı cisimler birkaç basit uygulama ile soluk yolundan uzaklaŞtırılabilir ve soluk yolu açılabilir.

1.3.1. Kısmi Tıkanmalarda Ilk Yardım ve Acil Bakım

Kısmi tıkanıklığı olan hasta veya yaralı, yeterli hava giriŞi mevcutsa öksürebilir, zorlukla da olsa konuŞabilir. Öksürme tepkisi güçlü ise yeterli hava değiŞimi oluyor demektir.

KiŞi, öksürme refleksi ile yabancı cismi dıŞarı atmaya çalıŞır. Öksüren hasta veya yaralının sırtına asla vurulmaz, yabancı cisim daha da aŞağılara kayabilir ve durumu kötüleŞebilir.

Kısmi tıkanmalarda ilk yardım uygulamaları:

•  Kendisinin, hasta veya yaralının güvenliğinden emin olunur.
• Yeterli hava giriŞi ve çıkıŞı mevcutsa kiŞi öksürmeye teŞvik edilerek kendi çabasıyla yabancı cismi atması sağlanır.
• KiŞi __________yakından takip edilerek baŞka giriŞimde bulunulmaz.
• Yabancı cismin çıkıp çıkmadığı kontrol edilerek belirgin bir yabancı cisim yerinden çıkmıŞ veya gevŞemiŞ takma diŞler varsa bunlar yerinden çıkarılır.
• Yabancı cisim çıkmıŞsa ve yeterli solunum varsa kiŞiye rahat bir pozisyon verilerek gözlemlenir.

Eğer yabancı cisim görülmüyorsa hasta veya yaralının durumu kötüye gidiyorsa tam tıkanma bulguları ortaya çıkmıŞsa tam tıkanmada ilk yardım ve acil bakım uygulamalarına geçilir.

1.3.2. Tam Tıkanmalarda Ilk Yardım ve Acil Bakım

Solunum yoluna kaçan yabancı cisim tam tıkanmaya neden olabilir ya da kısmi tıkanmaya neden olan cisim ilk yardım ve acil bakım uygulamaları sırasında yerinden hareket ederek tam tıkanmaya yol açabilir. Solunum yolunun tam tıkanmasında hastanın bilinci açık ya da kapalı durumda olabilir.  YetiŞkinlerde ve 1- 8 yaŞ çocuklarda bilinç yerinde ise sırta vuruŞ ve heimlich

manevrası (abdominal- subdiyaframatik itme manevrası- karından bası) uygulanır.

1.3.2.1. Heimlich Manevrası Tekniği

Heimlich manevrası, Dr. Henry Heimlich tarafından geliŞtirilmiŞtir. Karından içe ve yukarı doğru kenetlenmiŞ elle yapılan basınç, akciğerleri sıkıŞtırarak içerdeki havanın dıŞarı itilmesini ve soluk yolunu tıkayan cismin de yukarı (ağza) doğru sürüklenmesini sağlar.

Birkaç tekrar sonrası cisim tamamen atılabilir.

•  Kendisinin, hasta veya yaralının güvenliğinden emin olunur.
• Hasta veya yaralının omuzlarına hafifçe dokunup “iyi misiniz?” diye sorularak bilinci kontrol edilir. Hastanın duruŞu, ellerini boğazına götürmesi gözlemlenerek bilgi edinilebilir.
• Ağız içi kontrolü yapılır, görünen ve alınabilecek durumda cisim varsa tek hamlede alınır.
• Hasta veya yaralının arkasına geçilir. 1- 8 yaŞ çocukların boyuna göre diz üstü veya ayakta durulur.

Resim 1.2: 1-8 yaŞ çocuklarda çocuğun boyuna göre pozisyon alınabilir

•  Bir el ile hastayı destekleyerek öne doğru eğilmesi söylenir. Bu pozisyon tıkanmaya neden olan cismin hava yolundan ağza doğru kaymasını ve kolaylıkla dıŞarı atılmasını sağlar.

Resim 1.3: Hastanın öne doğru eğilmesi

• Diğer elin topuk kısmıyla kürek kemiklerinin arasına beŞ kez kuvvetlice vurularak yabancı cisim yerinden hareket ettirilmeye çalıŞılır.

Resim 1.4: Sırta vurma tekniği

•  Yabancı cismin bu beŞ vuruŞun etkisiyle ağza gelip gelmediği kontrol edilir.
• Sırta vuruŞun ardından yabancı cismi çıkarma çabaları baŞarılı olmamıŞsa heimlich manevrası uygulanır.
• Her iki kol ile hastanın arkasından sarılarak gövdesi kavranır.
• Bir el, baŞparmak içte kalacak Şekilde yumruk yapılır. Yumruk yapılan elin baŞparmak tarafı göbek çukuru ile ksifoid çıkıntının arasına yerleŞtirilir.

Resim 1.5: Yumruk yapılan elin yerleŞtirilmesi

•  Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır.
• Kuvvetli bir Şekilde arkaya ve yukarı doğru beŞ kez basınç uygulanır.

Resim 1.6: Heimlich manevrası

•  Yabancı cismin bu beŞ basıncın etkisiyle çıkıp çıkmadığı kontrol edilir.
• Tıkanma yaŞayan kiŞide, beŞ kez sırta vuruŞ ve beŞ kez heimlich manevrası uygulamasına yabancı cisim çıkana kadar devam edilir.
• Yabancı cisim çıkmıŞsa ve yeterli solunumu varsa hasta rahat bir pozisyona alınır (ortopne, fowler, koma pozisyonu vb.).

 

Ileri dönem hamilelerde ve aŞırı kilolu kiŞilerde yabancı cisme bağlı solunum

yolu tıkanması geliŞmiŞse eller göğüs kemiğinin alt yarısına yerleŞtirilerek bası

uygulanır. Karına bası etkili değildir ya da hamilelikte bebeğe zarar verebilir.

Resim 1.7: Hamilelerde göğse bası uygulaması

Eğer tam tıkanma kendinizde olursa ve etrafta kimse yoksa kendi kendinize

sandalye vb. bir malzeme ile destek yaparak karın basısı uygulayabilirsiniz.

Resim 1.8: Kendi kendine heimlich manevrası

• YetiŞkinlerde ve 1- 8 yaŞ çocuklarda bilinç kapalı ise ya da tam tıkanmalarda ilk yardım ve acil bakım uygulamaları sırasında hastanın bilinci kapanırsa;
• Hasta, desteklenerek dikkatlice yere yatırılır (yabancı cisim çıkmasa da).
• 

Resim 1.9: Hastada tam tıkanıklık oluŞursa desteklenerek yere yatırılır

• Zaman kaybetmeden cardiyopulmoner resüsitasyona (CPR) baŞlanır.

iekil 1.1: ERC’ye göre yetiŞkinlerde yabancı cisim ile tıkanma tedavi algoritması

1.4. Solunum Yolu Tıkanmalarını Gidermede Dikkat Edilecek

Noktalar

Ø 1- 8 yaŞ çocuklarda yabancı cisim çıkarma uygulamaları yetiŞkinlerde olduğu

gibidir.

Ø Kuvvetli Şekilde öksüren hasta veya yaralıya asla sırttan vurma, karından itme

ve göğüsten bası yöntemleri uygulanmaz.

Ø Tam olmayan tıkanmalarda kiŞi tıkanıklık geçene ya da tam hava yolu

tıkanması oluŞana kadar gözlenmelidir.

Ø Hasta veya yaralının ağzında yabancı cisim aramak için asla parmak ile kör

dalıŞ yapılmaz.

11

UYGULAMA FAALIYETI

YetiŞkin ve çocuklarda yabancı cisme bağlı solunum yolu tıkanmalarında ilk yardım

ve acil bakım uygulayınız.

ÖLÇME VE DEĞERLENDIRME

AŞağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seçeneği iŞaretleyiniz.

1. Tam hava yolu tıkanması yaŞayan hasta veya yaralıda, hangisi görülür?
2. A) Solunumu normalden güç solunuma kadar değiŞiklik gösterir.
3. B) KonuŞabilir.
4. C) Öksürebilir.
5. D) Rengi siyanotikdir.
6. E) Soluk alırken ıslık sesi duyulur.
7. Solunum yolu kısmi olarak tıkanmıŞ hasta veya yaralıda hangisi görülür?
8. A) Öksüremez.
9. B) Hava değiŞimi yetersizdir.
10. C) KonuŞamaz.
11. D) Ellerini boğazına götürür.
12. E) Cilt rengi morarmıŞtır.
13. Solunumun sağlanmasında hava geçiŞine engel olacak Şekilde solunum yolunun

tıkanmasına ne ad verilir?

1. A) Solunumun durması
2. B) Solunum yetersizliği
3. C) Solunum yolunun travması
4. D) Solunum yolu tıkanıklığı
5. E) Solunumun değerlendirilmesi
6. Bilinci açık yetiŞkin veya çocukta tam tıkanma geliŞmiŞse ilk yardımda ne

yapılmalıdır?

1. A) Heimlich manevrası
2. B) Suni solunum
3. C) Kalp masajı
4. D) Oksijen tedavisi
5. E) Baş- çene manevrası
6. Kısmi tıkanma yaŞayan hasta veya yaralıya ilk yardımda hangisi yapılmaz?
7. A) Sakin kalmasına yardım edilir.
8. B) Kör dalıŞ yöntemi ile cisim çıkarılır.
9. C) Öksürmesi için teŞvik edilir.
10. D) Hastaya dokunulmaz.
11. E) Tam tıkanmaya doğru gidiŞ var mı? Gözlemlenir.

DEĞERLENDIRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karŞılaŞtırınız. YanlıŞ cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.

Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.

ÖLÇME VE DEĞERLENDIRME

14

ÖĞRENME FAALIYETI–2

Bebeklerde yabancı cisme bağlı solunum yolu tıkanmalarında ilk yardım ve acil bakım

uygulayabileceksiniz.

Ø Bebek ve yetiŞkinlerde solunum sisteminin anatomik farklılıklarını araŞtırınız.

Ø Bebeklerde hava yolu tıkanmalarının görülme sıklığını araŞtırınız.

2. BEBEKLERDE YABANCI CISME BAĞLI

SOLUNUM YOLU TIKANMALARI

Bebekler, çevrelerine karŞı meraklı ve ilgilidirler. KeŞfetme merakıyla ellerine

geçirdikleri cisimleri ağızlarına sokmaları ve yutmaları sonucu solunum yolunda tıkanma

yaŞayabilirler. Solunum yolu tıkanıklığı, bebeklerde ani, beklenmeyen ölüm sebepleri

arasında yer alır.

Yabancı cisim tıkanmasına bağlı ölüm oranlarını azaltmak için solunum yolu

tıkanmalarını tanımak gerekir. Sağlıklı bebek ani olarak boğulur görünümünde, zor nefes

alıyor ve öksürüyorsa yabancı cisimden Şüphelenmelidir.

2.1. Bebeklerde Solunum Yolu Tıkanma Nedenleri

Bebeklerde gıda baŞta olmak üzere bilye, oyuncak, düğme, para vb. objeleri de

solunum yoluna kaçırdıkları görülmektedir.

Bebeklerde solunum yolu tıkanmasına neden olan etkenler:

Ø Yiyeceklerin yeterli çiğnenmesi için gerekli olan molar (azı diŞleri) diŞlerin

yokluğu

Ø Yutma koordinasyonunun tam olmaması

Ø Laringeal elevasyon ve epiglotik kapanmanın yeterince geliŞmemiŞ olması

Ø Çevreyi araŞtırma ve objeleri ağza alarak tanıma eğilimi

Ø Yemek yerken konuŞma, oyun oynama ve güldürme

 

 

Resim 2.1: Bebekler tarafından aspire edilebilecek cisimler

2.2. Bebeklerde Solunum Yolu Tıkanma Belirtileri

Yabancı cisme bağlı solunum yolu tıkanmalarında bulgular çok ani baŞlar ve

öncesinde herhangi bir hastalık bulgusu yoktur. Bebek, yemek yerken oyuncaklarla oynarken

veya evin içinde emeklerken aniden nefes almakta zorlanırsa büyük ihtimalle yabancı cisim

yutmuŞtur.

Bebeklerde solunum yolu tıkanmasını tanımak için:

Ø Göğüs ve karın hareketleri izlenmeli,

Ø Ağız ve burundan hava akımı dinlenmeli ve hissedilmelidir.

Yabancı cisimler yetiŞkinlerde olduğu gibi bebeklerde de kısmi ve tam tıkanmaya

neden olur.

Kısmi tıkanma belirtileri

Bebek, nefes alıyor, öksürüyor, ağlıyor ve ses çıkarabiliyorsa kısmi tıkanma yaŞıyordur.

• Ani ortaya çıkan solunum sıkıntısına rağmen az veya yeterli hava değiŞimi
• Boğulurcasına devam eden öksürük
• Öğürme
• Korku, heyecan ve paniği ifade eden el kol hareketleri (çırpınıŞ)
• YaŞına uygun sesler çıkarması ve ağlama

 

Tam tıkanma belirtileri

Bebek, konuŞamıyor, ses çıkaramıyor, öksüremiyor ve rengi siyanotikse tam

tıkanmadan Şüphe edilmelidir.

• Ileri derecede solunum sıkıntısı
• Ses kısıklığı veya yokluğu (afoni)
• Siyanoz

 

2.3. Bebeklerde Yabancı Cisme Bağlı Tıkanmalarda Ilk Yardım ve

Acil Bakım

Bebeklerde yabancı cisme bağlı solunum yolu tıkanmalarında ilk yardım ve acil bakım uygulaması için öncelikle hangi çeŞit tıkanma olduğunun belirlenmesi gerekir.

 

2.3.1. Bebeklerde Kısmi Tıkanmalarda Ilk Yardım ve Acil Bakım

Yabancı cisme bağlı kısmi hava yolu tıkanıklığında bebeğin kendi kendine soluması ve öksürmesi desteklenir. Bunun için bebek, kucağa alınıp baŞı yükseltilir ya da gazını çıkarıyormuŞ gibi omuza yaslanır ve kendi çabasıyla yabancı cismi çıkarması beklenir. Bebeğin öksürme esnasında kusarak kustuğunu aspire etmemesine dikkat edilir.

•  Yabancı cismin çıkıp çıkmadığı ağız içinden kontrol edilir.
• Bebeğin ağzında yabancı cisim görülüyorsa ve alınabilecek yerde ise alınır.
• Cisim ilk hamlede alınamamıŞsa almak için zorlanmaz, çünkü cisim daha aŞağıya doğru kayabilir.
• Yabancı cisim çıkmıŞsa ve yeterli solunum varsa bebek yan yatırılır.
• Gerekiyorsa oksijen verilerek hastaneye götürülür.
• Eğer yabancı cisim görülmüyorsa ve bebeğin durumu kötüye gidiyorsa tamtıkanmalarda ilk yardım ve acil bakım uygulamasına geçilir.

2.3.2. Bebeklerde Tam Tıkanmalarda Ilk Yardım ve Acil Bakım

Bebeklerde yabancı cisme bağlı olarak solunum yolu tam tıkanmıŞsa dönüŞümlü olarak “Sırt VuruŞu” ve “Göğüs Basısı” yöntemi uygulanır. Bebeklerde heimlich manevrası, karaciğeri yaralayabileceği için uygulanmaz.

Bebeklerde sırt vuruŞu ve göğüs basısı uygulaması aŞağıdaki gibidir:

• Güvenlik sağlanır.
• Bebeğin ayak tabanına hafifçe dokunarak bilinci kontrol edilir.

Resim 2.2: Bebeklerde bilinç kontrolü

 Bebeğin bilinci yerinde ise yüzüstü pozisyonda ön kol üzerine yatırılır. BaŞ, baŞparmak ve diğer parmakların boynu desteklemesi ile öne doğru eğilir. Bebeğin baŞı desteklenerek vücuttan aŞağıda ve gergin olması sağlanır. Bu pozisyon yerçekiminin yardımı ile yabancı cismin kolaylıkla dıŞarı atılmasını sağlamak için verilir. Bebeğin boğazına bastırmamaya dikkat edilmelidir.

Resim 2.3: Bebeğe, ön kol üzerinde yüzüstü pozisyon verilmesi

Ø Bebeğin yerleŞtirildiği kol, bacağa yaslanarak destek sağlanmalıdır. Ø Bebek bu pozisyonda iken elin topuk kısmıyla skapulalar arasına çok hafif olmayacak Şekilde beŞ kez vurulur. VuruŞlar yukarıdan aŞağıya doğru yapılır.

Resim 2.4: Bebeklerde sırta vuruŞ tekniği

Bebek, diğer kolun üzerine sırt üstü ve başı hafif aşağı gelecek Şekilde tek hamlede çevrilir. Çevirme iŞlemi sırasında sırt vuruşu yapan el, bebeğin başının arkasına yerleŞtirilerek baŞ desteklenir.

Resim 2.5: Bebeğin iki kol arasındayken sırtüstü pozisyona çevrilmesi

Ø Sırtüstü pozisyonda ve baŞı aŞağıda olacak Şekilde kola yatırılan bebeğin baŞı, arkadan el ile desteklenir. Bebeğin yatırıldığı kol, bacağa yaslanarak destek alınır. Yabancı cisim çıkmıŞ mı bakılır, görülüyorsa bir hamlede alınır.

Resim 2.6: Yabancı cisim kontrolü

Ø Yabancı cisim çıkmamıŞsa sternum üzerinde kalp masajı yapılan noktaya iki parmakla beŞ kez aŞağıya ve ileriye doğru bası uygulanır. Her saniyede bir bası yapılmalıdır.

Resim 2.7: Göğse bası uygulaması

•  Yabancı cismin çıkıp çıkmadığı kontrol edilir.
•  Yabancı cisim çıkana kadar 5 sırta vurma, 5 göğüs basısı iŞlemine dönüŞümlü  olarak devam edilir.
• Yabancı cisim kontrolü ve çıkarma iŞleminde asla kör dalıŞ yöntemi uygulanmaz.
• Yabancı cisim çıkmıŞsa ve yeterli solunumu varsa bebek yan yatırılır.
• Bebeğin bilinci kapalı ise ya da tam tıkanmalarda ilk yardım ve acil bakım uygulamaları sırasında bebeğin bilinci kapanırsa;
• Bebek, desteklenerek dikkatlice yere yatırılır (yabancı cisim çıkmasa da).
• Zaman kaybetmeden cardiyopulmoner resüsitasyona (CPR) baŞlanır.

 

Yabancı cisimle tıkanma belirtileri astım, krup ve epiglotit gibi hastalıkların belirtileri  ile benzerlik gösterebilir. Enfeksiyon söz konusu ise yabancı cisim çıkarmada uygulanan  iŞlemler yararsız ve tehlikeli olabilir ayrıca acil tedaviyi geciktirir. Bu durumda olan bebeklere zaman kaybetmeden oksijen verilmeli ve hastaneye nakli sağlanmalıdır.

• 

Şekil 2.1: ERC’ye göre bebeklerde yabancı cisim ile tıkanma tedavi algoritması

UYGULAMA FAALIYETI

Bebeklerde yabancı cisme bağlı solunum yolu tıkanmalarında ilk yardım ve acil bakım

uygulayınız.

ÖLÇME VE DEĞERLENDIRME

AŞağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seçeneği iŞaretleyiniz.

1- Kısmi tıkanıklık yaŞayan bebeklerde hangisi yapılmaz?

A) BaŞı yükseltilir.

B) Skapulalar arasına beŞ kez vurulur.

C) Öksürmesi desteklenir.

D) Solunumu gözlemlenir.

E) BaŞı omuza yaslanır.

2- AŞağıdakilerden hangisi, tam tıkanma belirtisidir?

A) Ses yokluğu

B) Öğürme

C) Korkuyu heyecanı ve paniği ifade eden hareketler

D) Ağlama

E) Öksürük

3- Bebeklerde abdominal bası yöntemi neden uygulanmaz?

A) Sternum kırığı meydana gelebilir.

B) Karaciğer yaralanması gelişebilir.

C) Kosta kırığı meydana gelebilir.

D) Mide regüjitasyonu oluşturabilir.

E) Abdominal hassasiyet oluşabilir.

4- AŞağıdakilerden hangisi, bebeklerde yabancı cismi çıkarmada uygulanmaz?

A) Sırta vuruŞ

B) Göğse bası

C) Ağızda görünen cismin tek hamlede alınması

D) Kör dalıŞ yöntemi

E) Bilinç kontrolü

DEĞERLENDIRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karŞılaŞtırınız. YanlıŞ cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.

Cevaplarınızın tümü doğru ise “Modül Değerlendirme” ye geçiniz.

ÖLÇME VE DEĞERLENDIRME

AŞağıdaki cümleleri dikkatlice okuyarak boŞ bırakılan yerlere doğru sözcüğü

yazınız.

1. Hamile ve aŞırı ŞiŞman kiŞilerde Heimlich manevrası kalp masajı yapılan

bölgeye……….…………… Şeklinde uygulanır.

2. YetiŞkinlerde yabancı cisim çıkana kadar ………… ……..….. ve abdominal bası

uygulamalarına devam edilir.

3. Hemlich manevrası uygulayan ATT ellerini …………. …………. Ile ………………..

çıkıntı arasındaki bölgeye yerleŞtirir.

4. Kısmi tıkanma yaŞayan bebek öksürdüğü sürece ………………….etmeye gerek

yoktur.

5. Kol üzerine yüzüstü yatırılan bebeğin ………………ve …………….desteklenmelidir.

AŞağıdaki cümlelerin baŞında boŞ bırakılan parantezlere, cümlelerde verilen

bilgiler doğru ise D, yanlıŞ ise Y yazınız.

6. ( ) Hastada veya yaralıda bilinç kapanmadan Temel YaŞam Desteğine baŞlanmaz.
7. ( ) Bilinci kapalı hastada sırtüstü yatar pozisyonda “Karından Bası” tekniği

uygulanır.

8. ( ) Hamile ve aŞırı kilolu kiŞilerde “karından bası” yöntemi uygulanmaz çünkü

karaciğer yaralanmasına neden olur.

9. ( ) Yabancı cisim hastanın ağız içinde görülüyorsa tek hamlede alınmalıdır.
10. ( ) Bebeklere göğüs basısı uygularken boyun ve baŞ kısmı, üzerine yatırılan elle

desteklenmelidir.

 

CEVA P ANAHTARLARI

ÖĞRENME FAALIYETI 1’IN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 D

3 D

4 A

5 B

ÖĞRENME FAALIYETI 2’NIN CEVAP ANAHTARI

1 B

2 A

3 B

4 D

DEĞERLENDIRME CEVAP ANAHTARI

1 göğüs basısı

2 sırtan vuruŞ

3 göbek çukuru/ ksifoid

4 müdahale

5 çenesini/ baŞını

6 Doğru

7 YanlıŞ

8 YanlıŞ

9 Doğru

10 Doğru

KAYNAKÇA

•  DEMIR Gönül, Nuray BINGÖL, Sacide KARAGÖZ, Ilk Yardım Kaynak Kitabı, Türk Hava Kurumu Matbaası, Ankara, 2007.
• EGE Rıdvan, Kaza Hastalık ve Yaralanmalarda Ilk ve Acil Yardım, 3. Baskı, Türk Hava Kurumu, Ankara, 1999.
• Sağlık Bakanlığı, Acil Hekimliği Sertifika Programı Temel Eğitim Kitabı,  Sağlık Bakanlığı Yayın No: 692, Onur Matbaacılık, Ankara, 2006.
•  Sağlık Bakanlığı, HemŞire Tekniker ve Teknisyenlere Yönelik Travma Resüsitasyon Kursu, Kuban Matbaacılık Yayıncılık, Ankara, Mayıs 2008.
• Sağlık Bakanlığı, Çocuklarda Ileri yaŞam Desteği Programı, 4. Baskı, Ünal Ofset Matbaacılık, Ankara, 2008.
• SÜZEN L. Bikem, Hacer INAN, Ilk Yardım, Birol Basın Yayın Dağıtım ve Ticaret Ltd. iti, 2003- 2004.
• Türkiye Kızılay Derneği, Ilk yardım El Kitabı, 5. Baskı, Yorum Matbaacılık. Ankara, 2008.
• TÜRKEi M. Cem, Ümit ÖZCAN, Ilk Yardım Eğitimi, Alfa Akademi Ltd. iti. Istanbul, 2005.
• UÇAN Eyüp Sabri, Semra ÇELIKLI, N. ÜSTÜNKARLI BARIi, Gürkan ERSOY, Paramedik (Acil Ambulans Bakım ve Teknikerleri Için) 1. Baskı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yayını, Izmir, 2007.
•  www.lokman.cu.edu.tr
• www.tatep.org.tr
• www.tip.cumhuriyet.edu.tr
• www.uludag.edu.tr