Batan bir deniz altini çikarma hikayesi
Geminin menşe hikayesi Mart 1968’de, Sovyet Golf II sınıfı bir balistik füze nükleer denizaltısı olan K-129’un Pasifik Okyanusu’nda batmasıyla başladı. Bu, ABD ile SSCB arasındaki yüksek riskli bir kedi-fare oyununun zirvesindeydi. Sovyet Donanması enkazın yerini tespit edemedikten sonra, ABD Donanması onu buldu. Bu yüzden CIA onu deniz tabanından kaldırmaya karar verdi. Yaklaşık 1970-74 arasında, CIA dünyayı milyarder mucit Howard Hughes’un okyanus tabanında yatan ağır metal topları olan “manganez yumruları” madenciliği için milyonlarca yatırım yapmaya karar verdiğine ikna etmeyi başardı. Denizaltı yüzeye çıkarken parçalandığında görevi nihayetinde başarısız oldu. Tek ve tek amacına hizmet eden Hughes Glomar Explorer, CIA tarafından Transocean’a satıldı ve onu bir sondaj kulesi olarak yeniden monte etti ve GSF Explorer olarak yeniden adlandırdı. 2015 yılında Transocean, GSF Explorer da dahil olmak üzere filosunun bir kısmını iptal etmeye karar verdi. Yoğun inceleme, ajansı ilk kez meşhur inkar etmeyen ‘bu tür materyallerin var olduğunu ne teyit edebiliriz ne de reddedebiliriz’ kullanmaya yöneltti. Bu güne kadar bu ifade Hughes Glomar Explorer’dan sonra ‘Glomar cevabı’ olarak biliniyor.
The ship’s origin story began in March 1968, when a Soviet Golf II class ballistic missile nuclear submarine, the K-129, sank in the Pacific Ocean. This was at the height of a high-risk cat-and-mouse game between the USA and the USSR. After the Soviet Navy failed to pinpoint the location of the wreckage, the US Navy found it. So the CIA decided to raise it off the seabed. From about 1970-74, the CIA managed to convince the world that billionaire inventor Howard Hughes had decided to invest millions to mine “manganese nodules,” balls of heavy metals that lie on the ocean floor. Its mission ultimately failed when sub broke apart on its way to the surface. Having served its one and only purpose, the Hughes Glomar Explorer was sold by the CIA to Transocean, who refitted it as a drilling rig and renamed it the GSF Explorer. In 2015 Transocean decided to write off some of its fleet, including the GSF Explorer. Intense scrutiny led the agency to use the famous non-denial ‘we can neither confirm nor deny such materials exist’ for the first time.To this day the phrase is known as a ‘Glomar response’, after the Hughes Glomar Explorer.
